Καθημερινά, οι άνθρωποι, καθίστανται θύματα μιας ανελέητης προπαγάνδας που τείνει να αλλοιώσει την εικόνα της πραγματικότητας από αυτήν που ο καθένας χωριστά έχει διαμορφώσει. Σύμφωνα με τους κανόνες της προπαγάνδας, μια «αστυνομία σκέψης» θα ασκεί τον απόλυτο έλεγχο σε τέτοιο βαθμό που στο τέλος η δυνατότητα σκέψης θα έχει εξαλειφθεί ή ποινικοποιηθεί. Οι διαφημιστές προτιμούν να πουλούν και όνειρα μαζί με επώνυμα προϊόντα (brands). Έτσι η Coca Cola είναι «στιγμές ζωής» και ο Nescafe «ατέλειωτη ευχαρίστηση». Οι διαφημιστές –αυτοί οι «καλλιτέχνες», συντονίζονται με τις διαθέσεις του εγκεφάλου του κοινού τους. Τις τεχνικές της σημερινής διαφήμισης θα τιςζήλευε και ο Γκέμπελς! Οι προπαγανδιστικοί και διαφημιστικοί μηχανισμοί χρησιμοποιούν και τη νέα επιστήμη της Μιμητικής (memetics), ως εργαλείο ερμηνείας της διασποράς της λαϊκής κουλτούρας και διαμόρφωσης του μελλοντικού μάρκετινγκ. Αν στο μυαλό σας έχει αποτυπωθεί οποιοδήποτε διαφημιστικό σποτ ή αν ακολουθείτε άθελα σας τα ρεύματα της μόδας, τότε ίσως έχετε έρθει σε απροσδόκητη επαφή μ’ ένα μιμ (meme).Στην τηλεόραση, η ίδια διαφήμιση μπορεί να παιχτεί με καθυστέρηση 2’’, με μία άσχετη άλλη διαφήμιση στο ενδιάμεσο. Αν κάποιος παρακολουθήσει 2 ώρες τηλεόραση είναι πολύ πιθανό να δει την ίδια διαφήμιση πάνω από 3 φορές. Ηεπανάληψη του ενός συγκεκριμένου σύμβολου ή το ίδιου συνθήματος, βοηθά το κοινό να το θυμάται. Αυτό θα μπορούσε να είναι με τη μορφή ενόςκουδουνίσματος ή εικόνας πουτοποθετείται σχεδόν πάντα στην εικόνα/σκηνή. Αυτό περιλαμβάνει, επίσης, τη χρήση υποσυνείδητων φράσεων, εικόνων ή άλλου περιεχόμενου σε ένα κομμάτι της προπαγάνδας. Η συμπεριφορά προς την επανάληψη είναι αρχικά θετική,έως ότου ο καταναλωτής μάθει και εξοικειωθεί με τη διαφήμιση, η στάση είναι θετική. Η εκμάθηση εξελίσσεται γρήγορα εντός της πρώτης έκθεσης, οδηγώντας σε μια γρήγορη αύξηση της ανάκλησης. Στην διαφήμιση, η τεχνική αυτή αποκαλείται και Μηχανιστική: Απαγόμενη τις αρχές της Ψυχανάλυσης, η πρακτική αυτή προϋποθέτει την επανάληψη ενός συγκεκριμένου σλόγκαν ή εικόνας. Η επανάληψη ενεργοποιεί το σημείο επιθυμίας του εγκεφάλου. Κάπως έτσι γεννιόνται στο νου μας τα μιμς, μεταπηδούν από μυαλό σε μυαλό μέσω μιας διαδικασίας που ονομάζουμε μίμηση (memesis). Σύμφωνα με τον δρ. Don Beck «τα μιμ είναι κρυφά σχήματα εντός της ροής και του αναβρασμού της κουλτούρας μας». Στη δεκαετία του 1980, με την ανάπτυξη και της Τεχνητής Νοημοσύνης (Artificial Intelligence), δημιουργήθηκε κι ο νέος επιστημονικός κλάδος της Μιμητικής. Η μιμητική μηχανική, χάρη στους σχεδιαστές των «πολιτιστικών ιών» βοηθούν τους ειδικούς των αγορών ναμπορούν πλέον να εξαπολύσουν σε πλήρη έκταση σχεδιασμένους ‘’εγκεφαλικούς ιούς’. Το σαγηνευτικό βλέμμα και η περιποιημένη εμφάνιση, όπως και φυσικά το καταπληκτικό τους λέγειν, ωθεί τον πομπό στην επιθυμία απόκτησης του προϊόντος, στην διαφήμιση της ιδέας στην προπαγάνδα! Οι επαναλήψεις φθόγγων - λέξεων, ομοιοκαταληξίες, παρηχήσεις, λογοπαίγνια, αναγραμματισμοί, αμφισημίες έχουν ως στόχο την άμεση εντύπωση του μηνύματος στο υποσυνείδητο του δέκτη. Αίσθηση δική μου, αλλά και πολλών άλλων, είναι ότι οι “αγοραστικές αποφάσεις” όλο και περισσότερων ανθρώπων, βασίζονται στις κοινές αξίες, τον ίδιο τρόπο σκέψης, και τις ίδιες προοπτικές που δημιουργούνται.
ΓΡΑΦΕΙ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ
