Με τον πολιτικό λόγο ο πομπός επιθυμεί να πείσει το δέκτη να πάρει κάποιες αποφάσεις ή να προβεί σε κάποια ενέργεια. Ο δέκτης λοιπόν πρέπει να πεισθεί ότι η απόφασή του είναι σύμφωνη με τα δικά του προσωπικά συμφέροντα και με τα συμφέροντα του ευρύτερου κοινωνικού συνόλου στο οποίο ανήκει. ο πιο αποτελεσματικός τρόπος να προσδιορίσει κανείς την επικράτεια της πειθούς είναι να απαριθμήσει ποικιλίες κειμένων που από την αρχαιότητα έχουν ενταχθεί σ' αυτήν. Οι λόγοι των πολιτικών και εκείνοι των στρατιωτικών ηγετών, οι δικανικοί λόγοι -σήμερα θα λέγαμε οι αγορεύσεις των συνηγόρων και άλλων παραγόντων μιας δίκης- , το εκκλησιαστικό κήρυγμα και γενικά ο λόγος του προσηλυτισμού και της ιδεολογικής χειραγώγησης, οι διαφημίσεις και ορισμένα είδη δοκιμίου είναι οι πιο χαρακτηριστικές μορφές κειμένων/ λόγων πειθούς. Υπάρχουν, σε ό,τι αφορά τον πομπό, γιατί ένα κείμενο πειθούς είναι κείμενο με θέση που ο ομιλητής/συγγραφέας πρέπει αταλάντευτα να υποστηρίξει μέχρι τέλους, αλλιώτικα καταρρέει όλο το εγχείρημα, σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση της πραγματικότητας, γιατί χωρίς την εγκυρότητα των γεγονότων, την αληθοφάνεια της προσωπικής (του πομπού) εμπειρίας και την πιστή μεταφορά πηγών και μαρτυριών κανείς λόγος δεν γίνεται πειστικόςΌταν η επιδίωξή μας είναι να πείσουμε για
την ορθότητα των απόψεων/πεποιθήσεών μας,
αξιοποιούμε τους εξής τρόπους πειθούς:
• επίκληση στη λογική
• επίκληση στο συναίσθημα
• επίκληση στην αυθεντία
• επίκληση στο ήθος του πομπού ή του δέκτη
• επίθεση στο ήθος του αντιπάλου
· Προσωπικές γνώμες προβάλλονται ως αλήθειες καθολικού κύρους.
· Διατυπώνονται απόψεις από ειδικούς σε τομείς που δε σχετίζονται με το θέμα που πραγματεύεται ο πομπός.
· Παρουσιάζονται ανεπεξέργαστες επιστημονικοφανείς κρίσεις, καθώς και κρίσεις που δεν έχουν προκύψει μέσα από επιστημονικά αποδεκτές μεθόδους
Εκείνοι που ελέγχουν και κατευθύνουν τον τύπο, το ραδιόφωνο, την τηλεόραση, τους
κομματικούς και άλλους προπαγανδιστικούς μηχανισμούς αξιοποιούν τη βουλητική
λειτουργία της γλώσσας με σκοπό την αλλοτρίωση, την εξάρτηση και την πλύση εγκε-
φάλου του κοινού. Επομένως, η γλώσσα της εξουσίας αξιοποιείται ως εργαλείο και
μέσο πειθούς από πολιτικά πρόσωπα - φορείς εξουσίας
Διαφήμιση είναι η δημιουργία πρωτότυπου μηνύματος, το οποίο αναφέρεται σε κάποιο
υλικό ή πνευματικό παράγωγο/προϊόν, και η προβολή του από τα μέσα επικοινωνίας με
τελικό σκοπό την παρακίνηση του αποδέκτη να αγοράσει το διαφημιζόμενο προϊόν.
• Προσέλκυση της προσοχής του δέκτη.
• Διέγερση καταναλωτικής επιθυμίας. Για την περιγραφή των εργαλείων που χρησιμοποιεί ο λόγος της πειθούς μπορούμε να στηριχθούμε στην αριστοτελική Ρητορική. Εκεί προτείνονται τρεις κατηγορίες "επιχειρημάτων" πειθούς: το επιχείρημα του ήθους (του ομιλητή), το επιχείρημα του πάθους (του ακροατή) και το λογικό επιχείρημα. Ειδικότερα: ο ομιλητής χρειάζεται να κτίσει τη δημόσια εικόνα του παρέχοντας διαπιστευτήρια ειλικρίνειας και αξιοπιστίας ως προσωπικότητα, δείχνοντας ότι η διάθεσή του απέναντι στο ακροατήριο είναι καλοπροαίρετη, ότι δηλαδή δεν αποσκοπεί σε παραπλάνησή του, και κερδίζοντας την εντύπωση ανθρώπου που κατέχει το θέμα του λόγου και μπορεί να το χειρισθεί αποτελεσματικά. Η αρχαία ρητορική μας έχει κληροδοτήσει και ορισμένα υφολογικά χαρακτηριστικά του λόγου της πειθούς. Ησαφήνεια (κυριολεξία, αποφυγή πολυσημίας, ακριβής χρήση εννοιών-κλειδιών) έχει να κάνει με την αντικειμενική παρουσίαση του συζητούμενου θέματος,. Η πειθώ είναι μια κρίσιμη δεξιότητα που συμβάλλει στη διάκριση του ατόμου στον επαγγελματικό και κοινωνικό του περιβάλλον ενώ μπορεί να οδηγήσει σε πετυχημένες συμφωνίες, να αυξήσει τις πωλήσεις, να προωθήσει ιδέες, να κινητοποιήσει ανθρώπους και να καλλιεργήσει αλλαγές. Η πειθώ είναι μια καλλιεργήσιμη δεξιότητα που συνδέεται με τη δυναμική του ανθρώπινου λόγου και τη ρητορική. Ως εκ τούτου, βασικός παράγοντας στη διαδικασία της πειθούς είναι η ικανότητα ενός προσώπου να χρησιμοποιεί κατάλληλα τον λόγο
ΓΡΑΦΕΙ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ
